Identiteit op internet.

Gisteren ben ik naar het KNAW-symposium 'Identiteit in Virtuele Werelden' geweest.

Compleet iemand anders zijn dan wie je bent in het dagelijks leven. Of juist méér jezelf durven laten zien zoals je echt bent. (...) Wetenschappers en kunstenaars pakken de uitdagingen op die virtuele identiteiten, rollen en zelfbeleving bieden.

Identiteitsverschuivingen zijn niet zo nieuw omdat iedereen al regelmatig andere rollen heeft bijvoorbeeld op het werk, thuis, met vrienden, op vakantie enzovoorts. Maar op Second Life kun je je uiterlijk naar eigen inzicht veranderen en daardoor ook je identiteit radicaal veranderen.


Jason Rowe heeft een spierziekte. Door middel van zijn avatar heeft hij een nieuwe identiteit geschapen waarmee hij zich 80 uur per week op internet begeeft. In de game-wereld is hij niet lichamelijk beperkt en wordt hij als volwaardig lid gezien.

Op het symposium werd identiteit en virtualiteit vanuit verschillende hoeken bekeken.

Jos de Mul deed dit vanuit filosofische hoek.
Hij beschreef drie benaderingswijze over de identiteit: logische identiteit, spatio-temporale identiteit en de reflexieve identiteit.

De logische identiteit is een eenvoudige een-op-een benadering. Ik ben ik en niet jij. Mijn tweelingzus lijkt op mij maar heeft niet dezelfde identiteit.

De spatio-temporale identiteit, er is een samenhang tussen lichamelijke en psychische beleving. Bij Second Life belevingen wordt de samenhang tussen lichaam en psyche al uit elkaar gehaald. Maar toch blijken de Second Life bewoners een sterke identificatie met hun avatars te hebben.

Lilith Lunardi
Ilja Leonard Pfeijffer bevestigde dit. Hij identificeerde zich tijdens zijn verblijf op SL sterk met zijn vrouwelijke avatarLilith Lunardi. Als zijn vrouwelijke alterego kon hij zich tamelijk opwinden over het vervelende macho-gedrag van de mannen daar.

De reflexieve identiteit heeft een minder duidelijk karakter. We construeren verhalen en identificeren ons hiermee. Toch is daarmee niet alles over de nieuwe media gezegd omdat het verhalend karakter steeds minder wordt. In Second Life kun je gewoon zijn zonder een verhaal te hebben.
Mul voegt hier het element mogelijkheid toe.
Door je anders voor te doen vergroot je je mogelijkheden. Door je als vrouw in SL te presenteren heb je andere mogelijkheden dan de man die je in real life bent.


Professer choi als Uroo Ahs

Mireille Hildebrandt besprak het verschil tussen Play en Game in de virtuele gemeenschappen. Play is doen alsof zonder beperkingen, regels worden voortdurend veranderd. Het creatieve proces is optimaal. Bij Game staan de regels vast en is het wedstrijdelement belangrijk.
In de virtuele werelden is de vraag of het Play-element verschuift naar Game. Als ABN op SL komt dan worden er ook steeds meer regels geïncorporeerd en betekent dit minder Play?

Ik denk dat het handig kan zijn om regels in te voeren als het nodig is. Op SL wordt er ook met echt geld gehandeld en als daar een afdoende controle op zit lijkt me dat wel zo prettig.
Al beschreeef Karin Spaink de omgang op SL wel vrij utopisch. Ze zei dat ze haar eerste stappen in SL zette ze zich op een first life manier opstelde en mensen wantrouwde die haar aanspraken. Maar het is eigenlijk een hele vriendelijke omgeving met mensen die tijd hebben en contact willen maken. In het begin had ze nog een eenvoudige gratis avatar met gewone kleren en outfit. Een andere ervaren bewoner zei tegen haar:"kom, ga met je mee naar de winkel dan krijg je van mij nieuwe haren". In First Life moet je daar toch niet op ingaan.

Maar hoe zit het dan met virtuele verkrachting en andere misdragingen van avatars? In dit symposium werd kort ingegaan op het vreemde verschijnsel dat een script (computercode) die zorgt dat je avatar dingen doet die jij niet wilt, heftige gevoelens kan oproepen.

Ronald Leenes bracht het privacy-probleem bij sociale netwerken zoals hyves naar voren.
Hij gaf aan dat iedereen die voor 1980 geboren is een digital immigrant is, dus ik ook. De jongeren zijn digital natives. Zij zien internet niet als wonderlijk, nieuw en eng maar zien het als een onderdeel van hun wereld.
De reden dat ik dit blog schrijf is inderdaad vanuit de bewondering voor alle nieuwe mogelijkheden op internet waar ik me aan vergaap.

Het probleem met privacy en digital natives is niet dat ze voorgelicht moeten worden over privacy-problemen maar dat ze zich er niets van aantrekken. Ze weten dat met wat moeite iedereen aan hun gegevens kan komen en dat het ook voor eeuwig bewaard blijft.

Hij illustreerde dit met drie type gebruikers.
1. Stay out. Dit is mijn ruimte (MYSpace) Je hoort hier niet te zijn.

2. I'm proud of myself. Ik hoef niets te verbergen en ik wil het aan iedereen laten zien.

3. None of this is real. Schepping van de betere zelf.


Ik vraag me af hoe we daar nu mee moeten omgaan? Moeten we het gewoon accepteren? Iedereen heeft in zijn tienerjaren wel eens wat gedaan waar je je nu voor schaamt. Dus jongeren niet aanvallen op hun foute zelfportretten als ze solliciteren naar managersfuncties? Lastig hoor. Big brother is niet een onbekende maar scheppen we daarentegen zelf.


Hildebrandt bracht de term unlinkability naar voren. Zorg ervoor dat de verschillende identiteiten niet met elkaar gelinkt worden. Vrijheid voor verschillende identiteiten dus. De pet die je op je werk en in het café op hebt wil je ook niet graag door elkaar halen, dus ook niet op internet.

Als uitsmijter nog even het filmpje waarmee Leenes zijn betoog mee illustreerde. Leenes gaf hiermee aan dat hij tot de digital immigrants hoorde. Deze jongen is hier namelijk heel beroemd mee geworden maar waarom?



Numa Numa song